مراسم اختتامیه سیزدهمین جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران شامگاه جمعه ۱۸ اسفند ۱۴۰۲ در سالن شهید بهنام محمدی مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد. در این مراسم محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رضامراد صحرایی وزیر آموزش و پرورش، حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، امیررضا مافی مدیر انیمیشن سازمان سینمایی سوره، محمدرضا کریمی صارمی دبیر جشنواره پویانمایی تهران، اعضای هیات داوران بخش ملی، بین‌الملل و سیفژ حضور دارند.
حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در اختتامیه جشنواره پویانمایی تهران گفت: جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران مهمترین رویداد جامعه انیمیشن است. اهتمام دولت جمهوری اسلامی ایران به ویژه دولت سیزدهم، توجه به کودک و نوجوان است که امروز در قالب جشنواره پویانمایی ظهور و بروز پیدا کرد.
وی بیان کرد: جشنواره پویانمایی تهران را در حالی برگزار کردیم که کشور ما سال‌ها با تحریم‌های مختلف از سوی نظام سلطه دست و پنجه نرم می‌کند، اما پیشرفت در انیمیشن‌سازی، نمونه‌ای از پیشرفت‌های ایران است که با توجه به همه تحریم‌ها، توسط جوانان و مردم این کشور رقم خورده است که جلوه‌هایی از آن‌ها را به نظاره نشستید.
علامتی با بیان اینکه قصه در انتقال پیام انیمیشن تاثیر دارد، اظهار کرد: انیمیشن قالب قدرتمندی برای انتقال پیام است و ضریب نفوذ و تاثیرگذاری آن را چند برابر می‌کند. همانطور که می‌دانید «قصه» در کانون کارنامه‌ای درخشان دارد، اما وقتی قصه با تصویر آمیخته می‌شود، قدرتش قابل مقایسه با هیچ رسانه دیگری نیست.
وی تصریح کرد: قالب انیمیشن بستری بسیار خوب است که در یک نظم هنری قرار می‌گیرد؛ وقتی بتوانیم عنصر خیال را در نظمی هنری گرد آوریم و در قالب انیمیشن باشد، تاثیرگذارتر خواهد بود و پیام را موثرتر و ماناتر می‌کند.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با بیان اینکه ایران در انیمیشن به بلوغ خوبی رسیده است، گفت: هنرمند ما با ریتم و تخیل، یک اثر را جذاب‌تر و پرکاربردتر می‌کند، اما خلا یک عنصر جدی حس می‌شود. ما از ظرفیت انیمیشن استفاده می‌کنیم و رشد جدی و دانش فنی تولیدکنندگان را شاهد هستیم، اما در عرصه پیام باید فکری جدی کنیم که محتوا یعنی قصه فراتر از این برود؛ چراکه در شکل آنچه می‌خواهیم بگوییم خلا داریم و ضعفش هم به فقر سناریوی منسجم برمی‌گردد. وقتی فقر محتوا داریم تکنیک نیز هدر می‌رود. حال در تکنیک پیش افتادیم، اما در محتوا جاماندگی جدی داریم.
وی بیان کرد: در بخش‌های دیگری مثل پرداختن به دین مشخص است که سرمایه‌گذاری نکردیم؛ نباید تکنیک زده باشیم بلکه باید تعادل را رعایت کنیم. این خلا قابل چشم پوشی نیست.
علامتی افزود: این جشنواره فرصتی برای پر کردن این خلا‌ها و گردآوری هدفمند آثار است، همچنین گسترش توانایی‌ها و طرح تکنیک‌ها و نگرش‌های تازه برای شناساندن جایگاه واقعی پویانمایی در جامعه. در سیزدهمین جشنواره پویانمایی تهران شاهد حضور آثار بسیاری از کشور‌های دیگر بودیم. تولید ۸۰۰ دقیقه محتوای علمی و رونمایی از ۵ کتاب پژوهشی و برگزاری کارگاه‌های متعدد از جمله عملکرد این جشنواره بود.
وی تاکید کرد: امسال غم جنایات غزه بر چشمان‌مان سنگینی می‌کرد و به همین دلیل در یک نشست درباره غزه با حضور مدیران سینمایی به بررسی نقش سینماگران در انعکاس این جنایات پرداختیم. همچنین مقرر شد سال آینده حمایت‌های جدی در این حوزه داشته باشیم.سیزدهمین دوسالانه پویانمایی به ایستگاه پایانی رسید و باعث افتخار است که بگوییم حضور ۷۴ کشور را در این دوسالانه شاهد بودیم.
علامتی گفت: این که انیمیشن‌ها در حوزه‌های مختلف مانند دینی و یا ارزش‌های انقلاب اسلامی یا بخش‌های دیگر که نتوانسته‌اند پر رنگ حضور داشته باشند، یعنی ما در این بخش سرمایه‌گذاری نکرده‌ایم. جشنواره انیمیشن کانون نباید تکنیک‌زده شود بلکه باید تعادل بین محتوا و تکنیک را رعایت کند. این تعادل است که اهداف ما را محقق می‌کند. نویسندگان و طراحان سناریو در این بخش باید به کمک انیمیشن‌ساز‌ها بیایند. این خلا مشهود است و قابل چشم‌پوشی نیست.
وی ادامه داد: این جشنواره فرصتی برای این جهش‌ها و این ترمیم‌هاست. جشنواره با فراهم‌سازی بستری شایسته برای تبادل اندیشه‌ها و آموخته‌ها از طریق گردآوری و عرضه هدفمند آثار و کشف توانمندی‌ها و تشویق نوآمدگان عرصه پویانمایی به ابتکار و نوآفرینی، همچنین گسترش توانایی‌ها با طرح تکنیک‌ها و نگرش‌های تازه برای دستیابی به کیفیتی افزون‌تر به دنبال شناساندن جایگاه واقعی پویانمایی ایران به جهانیان است و در بالندگی و جایگاه کنونی این هنر صنعت تأثیر بسزایی داشته و دارد.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: در سیزدهمین جشنواره بین المللی پویانمایی تهران شاهد حضور آثار زیادی از کشور‌های جهان بودیم. آثار ثبت شده در دبیرخانه جشنواره در بخش ایران ۵۲۴ اثر، در بخش بین‌الملل ۱۰۳۴ اثر و در بخش‌های نمایش ویژه و چشم‌انداز ۱۱۲ اثر بود. در مجموع بیش از ۴هزار دقیقه اثر در سالن‌های نمایش تهران و اصفهان، طی روزهای جشنواره به نمایش درآمد. همچنین در «روز پویانمایی»، بیش از هزار مرکز فرهنگی و هنری ثابت، سیار شهری و سیار روستایی برای دومین سال پیاپی به تماشای فیلم‌های منتخب پویانمایی ۱۳ دوره جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران نشستند. در این دوره ۵۳ پایان‌نامه نظری به بخش علمی دبیرخانه جشنواره ارسال شده است. از دیگر ثمرات سیزدهمین جشنواره پویانمایی تهران تولید محتوای علمی و رونمایی از پنج کتاب تخصصی در حوزه پویانمایی بر آمده از دل پایان‌نامه‌های برتر است.
وی عنوان کرد: همچنین در هشتمین بازار ملی پویانمایی تهران ۲۸ استودیو و دانشگاه هنری حضور داشتند. تولید روزافزون انیمیشن‌های بلند سینمایی و نقش آن در رونق سالن‌های سینما در چند سال اخیر و حضور پررنگ انیمیشن ایران در خارج از مرزها، پویانمایی ایران را تبدیل به پدیده‌ای غرورآمیز کرده و امروز در آیین پایانی سیزدهمین دوره از جشنواره، می‌توان با افتخار اعلام کرد که کشورمان در این عرصه به خودکفایی رسیده است.
علامتی گام بعدی در این مسیر را همراه شدن با فناوری روز دانسته و تاکید کرد: توجه به زیبایی‌شناسی بصری و مهم‌تر از همه بهره‌برداری از فرهنگ و متون کهن و غنی ایرانی و اسلامی است تا انیمیشن ایران را به مقوله‌ای جریان‌ساز در عرصه جهان تبدیل کند و ارزش‌های والای ایرانی اسلامی را به جهانیان بنمایاند. انیمیشن ایران، چشم به افق آینده دارد.
این مدیر فرهنگی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به موضوع جنایات اسرائیل در غزه اشاره کرده و گفت: امسال ما غم جنایات غزه بر سینه‌مان سنگینی می‌کرد. در تلاش بودیم که بخشی از جشنواره به صورت فعال نه منفعل به این موضوع حساس بپردازد. در نشستی که با فیلمسازان و همین‌طور مسئولان فرهنگی داشتیم درباره غزه و نقش سینماگران و فیلمسازان در حوزه غزه گفتگو کردیم و مقرر شد در سال آینده با حمایت‌های مختلف فیلم‌هایی با موضوع غزه و فلسطین ساخته بشود و سندی بشود برای ثبت در تاریخ که هم جنایات رژیم اشغالگر قدس را حکایت کند هم مظلومیت مردم غزه را که سخت‌ترین روزهای خود را می‌گذرانند. این بخش بسیار ویژه بود و امیدواریم دیگر فعالان عرصه فیلم و سینما و پویانمایی به این جریان بپیوندند.
علامتی همچنین به حضور پرتعداد کشور‌ها و آثار انیمیشن خارجی در این دوره جشنواره اشاره و بیان کرد: ما مفتخریم که امروز یک سوم کشور‌های جهان به این جشنواره باشکوه و ارزشمند توجه ویژه دارند؛ پرچم‌هایی که روی سن می‌بینید مربوط به کشور‌هایی است که در این دوره حضور داشتند و نشان از اهمیت جشنواره پویانمایی تهران در جهان دارد. به امید روزی که ایران اسلامی به زودی در قله پویانمایی جهان بایستد.
وی در بخش پایانی سخنانش درباره افق پیش روی جشنواره پویانمایی تهران بیان کرد: سیزدهمین دوسالانه پویانمایی تهران با همه فراز و فرودش به ایستگاه پایانی رسیده است. در اینجا لازم است از همه دست‌اندرکاران این جشنواره تشکر کنم، اما رویکرد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان توجه ویژه به مخاطب خود یعنی کودکان و نوجوانان است. امیدوارم در سیاستگذاری جشنواره بعدی به صورت ویژه این موضوع پر رنگ شود و ما شاهد گام‌های موثری در این زمینه باشیم.
محمدمهدی اسماعیلی گفت: خوشحالم که در این ایام پربرکت و در آستانه حلول ماه رمضان در آیین پایانی جشنواره حاضر شدم، خدای متعال را سپاسگزارم که فرهنگ و هنر در بهترین دوره تاریخی خودش قرار دارد و رونق در بالاترین حد خودش قرار دارد و ما در تمامی حوزه‌ها با حضور پررنگ هنرمندان و مخاطبان فعالیم. این نشان می‌دهد که جامعه ما یک جامعه چند هزار ساله فرهنگی است که در هر گوشه و کنار یک سرزمین کهن، استعداد‌های پرفروغی وجود داد.
وی در این آیین که شامگاه روز ۱۸ اسفند ۱۴۰۲ برگزار شد، اظهار کرد: شعار دولت عدالت فرهنگی است و این بدان معناست که در تمام کشور امکان رشد و نمو برای جوانان وجود داشته باشد. دولت سعی دارد فعالیت‌های فرهنگی هنری و آموزشی را برای تمام دانش‌آموزان رقم بزند.
اسماعیلی کانون را یک سازمان هنر پایه دانست و گفت: کانون به خوبی به‌وظیفه خود عمل می‌کند و در طول سال جشنواره‌های متنوعی مانند پویانمایی، نمایش عروسکی، قصه‌گویی و… را برگزار می‌کند. ما در وزارت ارشاد بنا داریم که سینمای انیمیشن را فعال‌تر کنیم. خوشحالیم که این جشنواره با تصویب بنیاد پویانمایی همزمان شد و ما شاهد فصل نویی در حوزه پویانمایی در ایران خواهیم بود که در حوزه‌های آموزشی و هنری از آن استفاده خواهیم کرد.
وی تاکید کرد: درخشش در حوزه سینمای انیمیشن روزافزون است، نمونه آن هم انیمیشن «بچه زرنگ» است که توانست بالغ بر ۲میلیون مخاطب و نزدیک به ۶۵میلیارد تومان فروش داشته باشد. این نکته که می‌گویند گیشه صرفا برای سینمای کمدی است، با فروش‌های این انیمیشن نقض شد. از کانون ممنونیم که چرخه صنعتی «بچه زرنگ» را فعال کرده است، باید بتوانیم که شخصیت‌های متنوعی برای کودکان مانند «بچه زرنگ» و «پسر دلفینی» بیافرینیم که این مساله دور از دسترس نیست و کانون توانایی این مهم را در سال‌ها فعالیت خود نشان داده است.
وزیر فرهنگ در پایان سخنانش گفت: ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خدمت هنرمندان سینمای انیمیشن و به عنوان متولی حوزه فرهنگ و هنر خواستار فعال شدن یک جریان پویا و جوان در حوزه سینمای انیمیشن هستیم.
رضامراد صحرایی وزیر آموزش و پرورش در این آیین عنوان کرد: خیلی خشنود و خوشبختم که در جمع هنرمندان حاضر شدم، بهتر از من می‌دانید که بخش قابل توجهی از زمان کودکان و نوجوانان به مشاهده انیمیشن می‌گذرد و در حقیقت انیمیشن بخشی از سبک زیستی آن‌هاست. بخش بزرگی از قدرت تخیل آن‌ها از طریق انیمیشن شکل می‌گیرد و انیمیشن در پروراندن استعداد‌ها و هویت‌یابی آن‌ها نقش به‌سزایی دارد. بسیاری از آن‌ها شخصیت‌های انیمیشن را الگوی زندگی خود می‌کنند و در این قالب تهاجم‌هایی هم صورت می‌گیرد.
وی ادامه داد: اگر چه در سالیان پس از انقلاب، آثار فاخر انیمیشن تولید شده است، اما باید پذیرفت که به یک مکتب انیمیشن با توجه به فضای فرهنگی ایران دست نیافته‌ایم و سال‌هاست که شاهد آثار وارداتی هستیم. این مساله نیاز به این مکتب را بیشتر از قبل می‌کند و در همین جهت بنیاد ملی پویانمایی ایران یک اتفاق فرخنده در این حوزه خواهد بود.
صحرایی اظهار کرد: معتقدم اکنون که بنیاد ملی پویانمایی شکل گرفته نیاز به سند ملی پویانمایی داریم که نیاز است به سند ملی آموزش پرورش توجه شود. در سند ملی تحول آموزش و پرورش شش ساحت مورد توجه قرار گرفته است که دانش‌آموزان را خلاق، ایران‌دوست و باسواد بار خواهد آورد.
وی ادامه داد: شاهد آن هستیم که آموزه‌های اصیل ایرانی در دیگر انیمیشن‌ها وجود دارد و باید در شکل گیری و تولید آثار انیمیشن از آن‌ها استفاده کنیم.
این وزیر دولت سیزدهم تاکید کرد: سیاست ما تقویت هنرستان‌ها به ویژه در حوزه انیمیشن است. در حال حاضر هزار دانش‌آموز در هر استان در مکتب انیمیشن فعالیت می‌کنند که معمار سینمای انیمیشن آینده ایران هستند.
وی در ادامه گفت: در همین راستا به بهانه آیین پایانی سیزدهمین جشنواره بین‌المللی تهران پیشنهاد می‌کنم که بیش از هر چیزی به سناریو و توجه به محتوا، فارغ از توجه به تکنیک و فرم توجه شود. نکته دوم توجه به قهرمانان ملی است، نکته دیگر آن که همانند جشنواره قصه‌گویی، توصیه می‌کنم که استودیو‌های پویانمایی از تمرکز در تهران به سطح تمام کشور گسترش یابد.
برگزیدگان بخش مسابقه ایران سیزدهمین جشنواره پویانمایی تهران
دیپلم افتخار اثر تبلیغاتی: علیرضا پورشکوری برای تیزر بیمه زنان خانه‌دار.
دیپلم افتخار در بخش کودک و نوجوان: بابک نکویی برای فیلم «لالایی».
دیپلم افتخار دستاورد فنی و هنری: عقیل حسینیان نسب برای فیلم «موسی کو تقی».
دیپلم افتخار در بخش فیلمنامه: حسین زنگنه برای فیلم «داستانی برای محسن».
تندیس نقره‌ای بزای بهترین فیلم تجربی: شهرزاد مشایخی برای فیلم «بنکو».
تندیس نقره‌ای بهترین دستاورد هنری و فنی: فرنوش عابدی برای فیلم «سمپاش».
تندیس نقره‌ای برای بهترین طراحی کاراکتر: حسین ملایمی و شیرین سوهانی برای فیلم «در سایه سرو».
تندیس طلایی بهترین فیلم کودک و نوجوان: امیر سحرخیز برای فیلم «آوازهای جنگل (روز برفی)».
تندیس طلایی بهترین اثر سریالی: زینب بدری برای فیلم انیمیشن «با بابام (جدول ستاره)».
تندیس طلایی بهترین اثر تبلیغاتی: سیدعقیل حسینیان نسب برای فیلم «نوروز ۱۴۰۰» و مجموعه آثار او.
تندیس طلایی بهترین فیلمنامه: حسین آقامحمدی برای فیلم «دشت گل‌های زرد».
تندیس طلایی بهترین کارگردان: کارگردانان فیلم «در سایه سرو».
تندیس طلایی بهترین فضاسازی: حمیدرضا برخورداری برای فیلم «ده سالگی».
تندیس طلایی بهترین موسیقی: پژمان خلیلی برای فیلم «آسمان دوست داشتنی».
تندیس طلایی بهترین صداگذاری: زهره علی اکبری برای فیلم «کلنل».
تندیس طلایی بهترین اثر بلند: حامد جعفری برای فیلم انیمیشن «بچه زرنگ».
تندیس برنزی برای فیلم سوم: امیر مهران برای فیلم «آسمان دوست داشتنی».
تندیس نقره‌ای برای فیلم دوم: صادق جوادی برای فیلم انیمیشن «پر».
تندیس طلایی برای فیلم اول: حسین ملایمی و شیرین سوهانی برای فیلم انیمیشن «در سایه سرو».
جایزه ویژه هیات داوران این بخش به سمانه اسدی برای فیلم «زمین بازی» اهدا شد.
