مرکز دانلود کتاب الکترونیکی

• مارس 26th, 2024
• کتاب آموزش زبان

دانستنی های جالب درباره برج گالاتا

برج گالاتا یا برج مسیح در استانبول از بلندترین برج های ترکیه میباشد که در قرون وسطا ساخته شده میباشد. برج گالاتا در انتهای خیابان استقلال در نزدیکی پل گالاتا از جذب های گردشگری منحصر بفرد استانبول میباشد.

برج گالاتا کجاست؟

برج گالاتا از برج های قرون وسطی میباشد که در زبان لاتین به آن برج مسیح نیز گفته می شود، این برج با قرارگرفتن در قلب شهر استانبول به عنوان یکی از اصلی ترین جذب های گردشگری استانبول توانسته میباشد هر ساله گردشگران و توریست های بسیاری را به سمت خود بکشاند.

در کوچه پس کوچه های این شهر می توانید به مکان های فوق العاده ای برسید، مکان ها و بناهایی که از زمان زیاد قدیم به جا مانده و محبوب بسیاری از گردشگران هستند. یکی از این بناهای قدیمی برج گالاتا میباشد که با نام گالاتا کوله سی نیز معروف میباشد.

برج گالاتا در یکی از ازدحام ترین مناطق شهر استانبول قراردارد این برج همچون بالکن مرتفعی میباشد که وقتی به بالای آن میروید پایان شهر استانبول و دریاچه مرمره زیر پای شما قرارخواهد گرفت.

استانبول شهری میباشد که به ۲ بخش آسیایی و اروپایی تقسیم که به مکان تداخل این ۲ بخش شاخ طلایی گفته میشود. شاخ طلایی  ورودی بخش اروپایی استانبول می باشد و برج گالاتا نیز دقیقا در همین بخت قرار گرفته شده میباشد. این برج یکی از مرتفع ترین و قدیمی ترین برج های استانبول می باشد این سازه استوانه ای که با کلاهکی مخروطی پوشیده شده میباشد، بلندتر از پایان ساختمان های اطراف خود میباشد.

گالاتا دارای ۱ برج در دریا و برج دیگر بر روی خشکی میباشد. آوازه این برج به دلیل چشم انداز زیبایی میباشد که از شهرتاریخی Peninsula ، منطقه تاریخی گلدن هورن و بسفر به بازدید کنندگانش هدیه می‌دهد. اما در کنار برج گالاتا، پل گالاتا نیز زیاد معروف میباشد. این پل به روی شاخ طلایی (گلدن هورن) واقع شده میباشد و ماهیگیرانی که برای صید روی پل گالاتا می ایستند، صحنه زیبا و دلنشینی را می آفرینند. با ایستادن روی پل گالاتا می توانید از ۱ جهت بخش آسیا و از طرفی دیگر بخش اروپایی استانبول را نظاره کنید.

البته نا گفته نماند که این برج زیبا  به دلیل قرار گرفتن در بخت شمالی تنگه بسفر به عنوان نماد جذب زیبایی شناخته شده که با ورود به تنگه بسفر به آسودگی می توان آن را دید و از تماشای این ۲ جذب در کنار یکدیگر لذت برد.

زمان ساخت این برج بازمی گردد به چیزی حدود هفتصد سال پیش یعنی سال ۱۳۸۴ میلادی (قرن چهارده) در زمان امپراطوری روم شرقی این برج با نام مسیح که بعد ها مردم آن را گالاتا نامیدند، ساخته شد. جالب میباشد بدانید که گالاتا در ابتدا تنها ۱ بنا بلند و مرتفع برای نگهبانی بوده میباشد، تا نگهبانان هم بر مناطق شهری و هم به ردشدن و مرور کشتی ها مسلط داشته باشند ولی در سال های بعد به زندان تبدیل شد.

برج گالاتا در سیر تحولی خود با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کرده میباشد. این برج، ۲ آتش سوزی را در قرن های ۱۸ و ۱۹ میلادی از سر گذرانده میباشد.

در اواخر قرن ۱۹ هم، طوفان سقف و گنبد این  برج را به طور کامل از بین برد تا در سال ۱۹۶۵ میلادی یکبار دیگر بازسازی شد و سقف مخروطی شکل آن به جای خود برگشت و آماده میزبانی از گردشگران استانبول گردیده میباشد.

برج مسیح و یا همان گالاتای امروزی با ارتفاع ۶۷ متر برای سال ها بلندترین برج استانبول و یا قسطنطنیه شناخته می شد. در سال ۱۴۶۱ جنوئزها با دستور امپراطور دوم و به نام او برجی دیگر در کنار برج اول ساختند.

اما در زمان جنواییها بود که این برج شکل امروزی خود را یافت. در آن دوران، محله ی گالاتا از سوی جمهوری جنوا برای زندگی انتخاب شده بود و نقش داشتن ۱ پایگاه اقتصادی و تجاری در دریاهای مدیترانه و سیاه را داشت.

این برج در سال ۱۵۰۹ بر تاثیر ۱ زمین لرزه، متحمل خسارتی سنگین شد، اما معمار مشهور عثمانی، هایرِدین آن را مورد بازسازی قرار داد. او کسی میباشد که عمارت مشهور سلطان بایزید دوم در ادرنه را ساخته میباشد.

در دوران خلافت پادشاهان مختلف، برج گالاتا کاربردهای متعددی داشته میباشد مثلا در دوران خلافت سلطان سلیمان عثمانی از این برج برای نگهداری زندانیانی که محکوم به کار در کارگاه کشتی سازی قاسم پاشا بودند، استفاده میشده میباشد.

در ابتدای قرن ۱۶ میلادی فردی به نام تقی الدین که منجم معروفی بود از این برج به عنوان رصد منزل استفاده کرد که این رصد منزل دوامی چندانی نداشت و درسال ۱۵۷۹ میلادی این رصد منزل روز بیکاری شد.

در اوایل قرن ۱۸ میلادی، این برج برای مدتی کوتاه از سوی گروه مِهتر، ۱ گروه نظامی عثمانی،به عنوان برج دیده بانی، به خاطر جایگاه عالی آن بر اوج شهر مورد استفاده قرار گرفت.

در زمان سلطان محمود پس از ۱ آتش سوزی مخرب دیگر در سال ۱۸۳۱، این برج بار دیگر مورد تعمیر قرار گرفت و ۲ طبقه ی دیگر و ۱ سقف مخروطی شکل نیز به آن افزایش شد. در این تعمیر نهایی فضای چوبی داخلی برج با سازه ای بتنی جانشین گشته و در های برج به روی عموم گشوده شدند.

پل گالاتا نیز در سال ۱۵۰۲ به درخواست سلطان بایزید دوم توسط ۲ نقاش مطرح عصر به نام های لئوناردو داوینچی و میکل آنژ، برای متصل کردن ۲ بخش اروپایی و آسیایی استانبول طرح‌ریزی و ساخته شد. البته، میکل آنژ طرح‌ریزی این پل را نپذیرفته بود لئوناردو داوینچی طرح آن را ریخته بود. اما سلطان بلند پرواز عثمانی این طرح را قبول نکرده بود. پایان در سال ۱۹۹۲ در بخش قدیمی شهر پلی به نام پل گالاتا ساخته شد که بخش جنوب را به شمال متصل می کرد و حاوی ۶ مسیر ماشین و ۲ خط تراموا و پیاده روی بود.

در سال ۱۸۱۸، اولین نقاش فرانسوی پانوراما، پی یر پروو ( Pierre Prévost )، از بالای برج گالاتا نقاشی “چشم انداز قسطنطنیه” (Panorama de Constantinople ) را خلق کرد که بعد ها در سال ۱۸۲۵ در پاریس به نمایش گذاشته شد.

این روزها، برج گالاتا به ارتفاع ۶۶.۹۰ متر، صرفاً نقش داشتن ۱ جذب ی گردشگری را ایفا میکند.

جالب میباشد بدانید که نام برج گالاتای استانبول، تداعی کننده نام تیم فوتبال مشهور کشور ترکیه می باشد،  که گالاتاسرای نام دارد. این تیم در حقیقت تیم محله گالاتای استانبول میباشد که نام خود را از برج گالاتا به عاریت گرفته میباشد.

فضای داخلی برج گالاتا

برج گالاتا در منطقه بی اوغلو استانبول که یکی از معروفترین و دیدنی ترین مناطق استانبول میباشد قرار گرفته، همچنین صحنه معروف تقسیم (صحنه تکسیم) و خیابان استقلال استانبول نیز در این منطقه قرار گرفته اند.

برای داخل شدن به این برج باید از پله های سنگی بالا رفته و پس از گذر کردن از درب چوبی برج داخل لابی یا طبقه همکف خواهیم شد و اگر بخواهید و توانایی آن را داشته باشید میتوانید از پله های مارپیچ آن استفاده کنید و به طبقه‌ها بالا بروید . این پله ها باریک و باریک میباشند و تاانتهای برج به صورت مارپیچ ادامه دارند.

اما اگر نمیتوانید از پله ها استفاده کنید و یا از مکانهای باریک و بارک خوشتان نمی آید میتوانید در لابی از آسانسورهای که به آسودگی در معرض شما قرار دارند استفاده کنید. البته این آسانسورها تا طبقه ۷ این برج بالا میروند و برای آمدن به ۲ طبقه انتهای برج از پله ها بالا بروید که چندان کار دشواری نمی باشد.

سکوی نظاره

اغلب افرادی که به برج گالاتا می روند می خواهند مناظر اطراف را نظاره کنند و با رفتن روی بالکن می‌توان در اطراف نوک برج قدم زده و از منظره ۳۶۰درجه شهر لذت ببرند. می توانید با آسایش خیال به صدای مرغان دریایی گوش فرا داده و به آنها نیز غذا بدهید .

اگر به دیدن برج گالاتا رفتید قطعا دوربین عکاسی همراه داشته باشید زیرا اینجا از بهترین مکان ها برای عکاسی در ترکیه میباشد.

بسیاری از نقاط دیدنی شهر ازجمله ایا صوفیه، مسجد سلطان احمد و شاخ طلایی که نیمه آسیایی و اروپایی استانبول را از هم سوا می‌کند از برج گالاتا قابل ‌مشاهده‌اند. از روی این برج به آسودگی پل طویل و آهنین گالاتا را هم خواهید دید.

رستوران و کافه برج گالاتا

دکوراسیون و سرویس دهی این رستوران کاملا به سبک محلی می باشد و چون مکان گالاتا جزء مناطق لوکس استانبول نمیباشد نباید انتظار ۱ رستوران لوکس و بی نظیر را داشته باشیم و نکته ای قابل ذکر در خصوص این رستوران این میباشد که هزینه صرف غذا نسبت به رستورانهای ترکی که اندازه آنها هم کم نیست گرانتر میباشد.

بازدیدکنندگان می توانند ۱ روز عالی را در محوطه ی اطراف برج که به تازگی بازسازی شده سپری کنند و از رستوران ها، کافه ها ومغازه های سوغاتی اطراف برج لذت ببرند.

همچنین می توانید در خیابان های باریک اطراف قدم بزنید به خصوص راه معروف Galip Dede که به سمت خیابان و صحنه استقلال منتهی می شود. در Galip Dede مغازه های زیبا صنایع دستی، سوغاتی و مغازه های موسیقی وجود دارد همچنین چند گالری هنری هم وجود دارد.

افسانه برج گالاتا

یکی از جالب ترین افسانه ها در بین  افسانه های برج گالاتا، عشق افسانه ای نام دارد که  قدیمی ترین آنها نیز میباشد. طبق این افسانه، رومیان معتقدند اگر زن و مردی برای اولین بار به برج گالاتا بروند و از بالای این برج به استانبول نگاه کنند، مطمئناً ازدواج خواهند کرد، اما اگر یکی از زوج ها قبلا به بالای برج رفته باشد این طلسم شکسته می شود و بهم نخواهند  رسید. اگر شما هم درگیر ۱ عشق افسانه ای هستید قطعا سری به این برج بزنید.

منبع

• مارس 26th, 2024
• کتاب آموزش زبان

دانستنی های جالب درباره برج گالاتا

برج گالاتا یا برج مسیح در استانبول از بلندترین برج های ترکیه می باشد که در قرون وسطا ساخته شده می باشد. برج گالاتا در انتهای خیابان استقلال در نزدیکی پل گالاتا از جذب های گردشگری منحصر بفرد استانبول می باشد.

برج گالاتا کجاست؟

برج گالاتا از برج های قرون وسطی میباشد که در زبان لاتین به آن برج مسیح نیز گفته می شود، این برج با قرارگرفتن در قلب شهر استانبول به عنوان یکی از اصلی ترین جذب های گردشگری استانبول توانسته می باشد هر ساله گردشگران و توریست های بسیاری را به سمت خود بکشاند.

در کوچه پس کوچه های این شهر می توانید به مکان های فوق العاده ای برسید، مکان ها و بناهایی که از زمان بینهایت قدیم به جا مانده و محبوب بسیاری از گردشگران هستند. یکی از این بناهای قدیمی برج گالاتا می باشد که با نام گالاتا کوله سی نیز معروف می باشد.

برج گالاتا در یکی از ازدحام ترین مناطق شهر استانبول قراردارد این برج همچون بالکن مرتفعی می باشد که وقتی به بالای آن میروید پایان شهر استانبول و دریاچه مرمره زیر پای شما قرارخواهد گرفت.

استانبول شهری می باشد که به ۲ بخش آسیایی و اروپایی تقسیم که به موقعیت تداخل این ۲ بخش شاخ طلایی گفته میشود. شاخ طلایی  ورودی بخش اروپایی استانبول می باشد و برج گالاتا نیز دقیقا در همین اقبال قرار گرفته شده می باشد. این برج یکی از مرتفع ترین و قدیمی ترین برج های استانبول می باشد این سازه استوانه ای که با کلاهکی مخروطی پوشیده شده می باشد، بلندتر از پایان ساختمان های اطراف خود میباشد.

گالاتا دارای ۱ برج در دریا و برج دیگر بر روی خشکی می باشد. محبوبیت این برج به دلیل چشم انداز زیبایی می باشد که از شهرتاریخی Peninsula ، منطقه تاریخی گلدن هورن و بسفر به بازدید کنندگانش هدیه می‌دهد. اما در کنار برج گالاتا، پل گالاتا نیز بینهایت معروف می باشد. این پل به روی شاخ طلایی (گلدن هورن) واقع شده می باشد و ماهیگیرانی که برای صید روی پل گالاتا می ایستند، صحنه زیبا و دلنشینی را می آفرینند. با ایستادن روی پل گالاتا می توانید از ۱ جهت بخش آسیا و از طرفی دیگر بخش اروپایی استانبول را نظاره کنید.

البته نا گفته نماند که این برج زیبا  به دلیل قرار گرفتن در اقبال شمالی تنگه بسفر به عنوان نماد جذب زیبایی شناخته شده که با ورود به تنگه بسفر به آسودگی می توان آن را دید و از تماشای این ۲ جذب در کنار یکدیگر لذت برد.

زمان ساخت این برج بازمی گردد به چیزی حدود هفتصد سال پیش یعنی سال ۱۳۸۴ میلادی (قرن چهارده) در زمان امپراطوری روم شرقی این برج با نام مسیح که بعد ها مردم آن را گالاتا نامیدند، ساخته شد. جالب می باشد بدانید که گالاتا در ابتدا تنها ۱ بنا بلند و مرتفع برای نگهبانی بوده می باشد، تا نگهبانان هم بر مناطق شهری و هم به ردشدن و مرور کشتی ها مسلط داشته باشند ولی در سال های بعد به زندان تبدیل شد.

برج گالاتا در سیر تحولی خود با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کرده می باشد. این برج، ۲ آتش سوزی را در قرن های ۱۸ و ۱۹ میلادی از سر گذرانده می باشد.

در اواخر قرن ۱۹ هم، طوفان سقف و گنبد این  برج را به طور کامل از بین برد تا در سال ۱۹۶۵ میلادی یکبار دیگر بازسازی شد و سقف مخروطی شکل آن به جای خود برگشت و آماده میزبانی از گردشگران استانبول گردیده می باشد.

برج مسیح و یا همان گالاتای امروزی با ارتفاع ۶۷ متر برای سال ها بلندترین برج استانبول و یا قسطنطنیه شناخته می شد. در سال ۱۴۶۱ جنوئزها با دستور امپراطور دوم و به نام او برجی دیگر در کنار برج اول ساختند.

اما در زمان جنواییها بود که این برج شکل امروزی خود را یافت. در آن دوران، محله ی گالاتا از سوی جمهوری جنوا برای زندگی انتخاب شده بود و نقش داشتن ۱ پایگاه اقتصادی و تجاری در دریاهای مدیترانه و سیاه را داشت.

این برج در سال ۱۵۰۹ بر تاثیر ۱ زمین لرزه، متحمل خسارتی سنگین شد، اما معمار مشهور عثمانی، هایرِدین آن را مورد بازسازی قرار داد. او کسی می باشد که عمارت مشهور سلطان بایزید دوم در ادرنه را ساخته می باشد.

در دوران خلافت پادشاهان مختلف، برج گالاتا کاربردهای متعددی داشته می باشد مثلا در دوران خلافت سلطان سلیمان عثمانی از این برج برای نگهداری زندانیانی که محکوم به کار در کارگاه کشتی سازی قاسم پاشا بودند، استفاده میشده می باشد.

در ابتدای قرن ۱۶ میلادی فردی به نام تقی الدین که منجم معروفی بود از این برج به عنوان رصد منزل استفاده کرد که این رصد منزل دوامی چندانی نداشت و درسال ۱۵۷۹ میلادی این رصد منزل روز بیکاری شد.

در اوایل قرن ۱۸ میلادی، این برج برای مدتی کوتاه از سوی گروه مِهتر، ۱ گروه نظامی عثمانی،به عنوان برج دیده بانی، به خاطر جایگاه عالی آن بر ارتفاع شهر مورد استفاده قرار گرفت.

در زمان سلطان محمود پس از ۱ آتش سوزی مخرب دیگر در سال ۱۸۳۱، این برج بار دیگر مورد تعمیر قرار گرفت و ۲ طبقه ی دیگر و ۱ سقف مخروطی شکل نیز به آن افزایش شد. در این تعمیر نهایی فضای چوبی داخلی برج با سازه ای بتنی جانشین گشته و در های برج به روی عموم گشوده شدند.

پل گالاتا نیز در سال ۱۵۰۲ به درخواست سلطان بایزید دوم توسط ۲ نقاش مطرح عصر به نام های لئوناردو داوینچی و میکل آنژ، برای متصل کردن ۲ بخش اروپایی و آسیایی استانبول طرح‌ریزی و ساخته شد. البته، میکل آنژ طرح‌ریزی این پل را نپذیرفته بود لئوناردو داوینچی طرح آن را ریخته بود. اما سلطان بلند پرواز عثمانی این طرح را قبول نکرده بود. پایان در سال ۱۹۹۲ در بخش قدیمی شهر پلی به نام پل گالاتا ساخته شد که بخش جنوب را به شمال متصل می کرد و حاوی ۶ مسیر ماشین و ۲ خط تراموا و پیاده روی بود.

در سال ۱۸۱۸، اولین نقاش فرانسوی پانوراما، پی یر پروو ( Pierre Prévost )، از بالای برج گالاتا نقاشی “چشم انداز قسطنطنیه” (Panorama de Constantinople ) را خلق کرد که بعد ها در سال ۱۸۲۵ در پاریس به نمایش گذاشته شد.

این روزها، برج گالاتا به ارتفاع ۶۶.۹۰ متر، صرفاً نقش داشتن ۱ جذب ی گردشگری را ایفا میکند.

جالب می باشد بدانید که نام برج گالاتای استانبول، تداعی کننده نام تیم فوتبال مشهور کشور ترکیه می باشد،  که گالاتاسرای نام دارد. این تیم در حقیقت تیم محله گالاتای استانبول می باشد که نام خود را از برج گالاتا به عاریت گرفته می باشد.

فضای داخلی برج گالاتا

برج گالاتا در منطقه بی اوغلو استانبول که یکی از معروفترین و دیدنی ترین مناطق استانبول می باشد قرار گرفته، همچنین صحنه معروف تقسیم (صحنه تکسیم) و خیابان استقلال استانبول نیز در این منطقه قرار گرفته اند.

برای داخل شدن به این برج باید از پله های سنگی بالا رفته و پس از گذر کردن از درب چوبی برج داخل لابی یا طبقه همکف خواهیم شد و اگر بخواهید و توانایی آن را داشته باشید میتوانید از پله های مارپیچ آن استفاده کنید و به طبقه‌ها بالا بروید . این پله ها باریک و کم‌عرض میباشند و تاانتهای برج به صورت مارپیچ ادامه دارند.

اما اگر نمیتوانید از پله ها استفاده کنید و یا از مکانهای کم‌عرض و بارک خوشتان نمی آید میتوانید در لابی از آسانسورهای که به آسودگی در معرض شما قرار دارند استفاده کنید. البته این آسانسورها تا طبقه ۷ این برج بالا میروند و برای آمدن به ۲ طبقه انتهای برج از پله ها بالا بروید که چندان کار دشواری نمی باشد.

سکوی نظاره

اغلب افرادی که به برج گالاتا می روند می خواهند مناظر اطراف را نظاره کنند و با رفتن روی بالکن می‌توان در اطراف نوک برج قدم زده و از منظره ۳۶۰درجه شهر لذت ببرند. می توانید با آسایش خیال به صدای مرغان دریایی گوش فرا داده و به آنها نیز غذا بدهید .

اگر به دیدن برج گالاتا رفتید قطعا دوربین عکاسی همراه داشته باشید زیرا اینجا از بهترین مکان ها برای عکاسی در ترکیه می باشد.

بسیاری از نقاط دیدنی شهر ازجمله ایا صوفیه، مسجد سلطان احمد و شاخ طلایی که نیمه آسیایی و اروپایی استانبول را از هم سوا می‌کند از برج گالاتا قابل ‌مشاهده‌اند. از روی این برج به آسودگی پل طویل و آهنین گالاتا را هم خواهید دید.

رستوران و کافه برج گالاتا

دکوراسیون و سرویس دهی این رستوران کاملا به سبک محلی می باشد و چون موقعیت گالاتا جزء مناطق لوکس استانبول نمیباشد نباید انتظار ۱ رستوران لوکس و بی نظیر را داشته باشیم و نکته ای قابل ذکر در خصوص این رستوران این می باشد که هزینه صرف غذا نسبت به رستورانهای ترکی که عدد آنها هم کم نیست گرانتر می باشد.

بازدیدکنندگان می توانند ۱ روز عالی را در محوطه ی اطراف برج که به تازگی بازسازی شده سپری کنند و از رستوران ها، کافه ها ومغازه های سوغاتی اطراف برج لذت ببرند.

همچنین می توانید در خیابان های باریک اطراف قدم بزنید به خصوص راه معروف Galip Dede که به سمت خیابان و صحنه استقلال منتهی می شود. در Galip Dede مغازه های زیبا صنایع دستی، سوغاتی و مغازه های موسیقی وجود دارد همچنین چند گالری هنری هم وجود دارد.

افسانه برج گالاتا

یکی از جالب ترین افسانه ها در بین  افسانه های برج گالاتا، عشق افسانه ای نام دارد که  قدیمی ترین آنها نیز میباشد. طبق این افسانه، رومیان معتقدند اگر زن و مردی برای اولین بار به برج گالاتا بروند و از بالای این برج به استانبول نگاه کنند، مطمئناً ازدواج خواهند کرد، اما اگر یکی از زوج ها قبلا به بالای برج رفته باشد این طلسم شکسته می شود و بهم نخواهند  رسید. اگر شما هم درگیر ۱ عشق افسانه ای هستید قطعا سری به این برج بزنید.

• ژانویه 30th, 2024
• کتاب آموزش زبان

در فرهنگ ایرانی، نان از ارزش خاصی برخوردار است به طوری که قوت اصلی مردم را نیز نان تشکیل می داده و شامل نان گندم، جو و دیگر غلات می شده است. هنوز با گذشت سالها و ورود مواد غذایی و غذاهای جدید، نان همچنان از اهمیت خاصی برخوردار است به گونه ای که حتی در ضرب المثل ها نیز بر ارزش آن تأکید شده، از این رو آسیاب ها همیشه دارای اهمیت خاصی بودند و به شکل های گوناگون از جمله آسیاب های بادی، آبی و یا دستی موجود بوده است که بسته به اقلیم، یکی از این روش ها در آسیاب کردن غلات مورد استفاده قرار می گرفته است.

در اقلیم های کویری نیز به دلیل کمبود آب، آسیاب ها بر روی قنات ها ساخته می شد تا به این وسیله از آب موجود در قنات برای آسیاب کردن استفاده شود که در جای جای ایران می توان نمونه های بسیاری از این گونه آسیاب ها مشاهده کرد؛ از جمله در میبد یزد.
اما همه آسیاب ها به این شکل نبوده اند؛ به طوری که در منطقه ای چون ورزنه در استان اصفهان که دارای اقلیمی خشک است از روش دیگری استفاده می شده که به آسیاب شتر معروف است.

سیستم این آسیاب، همه از چوب گیاه عناب است که قدمتی بیش از ۳۰۰ سال از دوره صفویه به این سو دارد و سیستم آن به گونه ای است که با یک دور چرخاندن محور بزرگ توسط شتر، شش دور محور وسطی آسیاب و در نهایت ۳۶ دور سنگ آسیاب چرخانده می شود و روزانه در حدود ۵ ساعت کار، آسیاب کردن انجام می گیرد و ۳۰۰ کیلو معادل ۵۰ من آرد تولید می شود؛ البته در هنگام چرخیدن، چشم شتر باید بسته شده باشد تا در حین چرخیدن، سرش گیج نرود.

این آسیاب جهت آرد کردن گندم، جو، غلات و حبوبات مورد استفاده قرار می گرفته و می گیرد و آردی که توسط این آسیاب تولید می شود آرد سبوس دار است که ارزش غذایی فراوانی دارد.

معماری آسیاب شتر

مدیر مجموعه بیان می کند: در اطراف محوطه‌ ای که شتر اهرم‌ های آسیاب را می‌گرداند از زمان قدیم ایوان‌ هایی سرتاسر با سقف ساخته شده از تیرهای چوبی وجود داشت، اما برای زیبایی و استحکام بیشتر سقف جدیدی بر اساس معماری “طاق و چشمه رومی” قدیم ایجاد کردیم.

وی وسعت این مجموعه را ۶۰۰ مترمربع عنوان‌ کرد و افزود: البته برای ایجاد فضای بهتر پذیرایی در ایوان‌ ها تیغه‌ های جدا کننده گذاشته‌ایم تا مسافران راحت‌تر باشند.

مدیر مجموعه آسیاب شتر ورزنه ، تصریح کرد: برای راه‌اندازی دستگاه‌های چوبی و سنگی قدیم متعلق به شتر آسیاب به شهرهایی مانند نیشابور، سبزوار و یزد نیز سفر کردم و در نهایت ابزار درست را شناخته و آن را در این مکان ساخته‌ و نصب نمودم.

آسیاب و موزه در کنار هم

وی با بیان اینکه آسیاب شتر ورزنه تنها مورد فعال در نوع خود در سراسر ایران است، گفت: انواع و اقسام ابزارهای کهن زراعت و زندگی قدیم مردم ورزنه را در این مکان جمع کرده‌ایم تا به نوعی موزه محلی نیز تبدیل شود.

وی افزود: انواع هاون، دلو آبکشی، خمره گِلی، صندوقچه،کوزه، خورجین، بیل، خیش چوبی، تخته “چوم” (خرد کننده گندم) و …. در این مکان در معرض دید مردم گذاشته شده است که مسافران علاقه زیادی به تماشای آن نشان می‌دهند.

محمدی در پایان تاکیدکرد: در زمان قدیم از نیروی شتر در عصارخانه‌ها برای استخراج روغن‌ های گیاهی نیز استفاده می‌‌کردند که با ورود نیروی برق این روش سنتی نیز به تدریج فراموش شده است.

• سپتامبر 16th, 2023
• کتاب آموزش زبان

حمام خان یزد

بافت تاریخی زنده یزد به علاوه شور و اشتیاق دیدنی که در آن رواج دارد، سبب شده است تا یزد از دیرباز به یکی از دیدنی ترین شهرهای ایران بدل گردد.

یکی از جاذبه هایی  که در سرزمین ما از نظر معماری و تاریخی مورد توجه و دارای اهمیت ویژه ای قرار کرفته است، حمام های سنتی هستند که در همه جای کشورمان وجود دارند و در حال حاضر تعدادی از این حمام ها تغییر کاربری داده و به موزه تبدیل شده اند؛ بعضی از این حمام ها نیز رستوران شده و بعضی هم متاسفانه در طی زمان تخریب شده و از بین رفته اند.

یکی از این حمام ها حمام خان یزد است که اکنون به یک مکان دیدنی برای گردشگران تبدیل شده است. آس چارتر در این مقاله به معرفی این حمام تاریخی می پردازد. برای سفر به یزد کافی است بلیط پرواز کیش یزد خود را از سایت آس چارتر به راحتی تهیه نمایید.

تاریخچه حمام خان یزد

در سال ۱۲۱۲ هجری قمری، در ضلع جنوب غربی میدان خان حمامی به مساحت ۱۱۷۰ متر مربع ساخته شد که این حمام  در نزدیکی بازارهای کاشی گری و تبریزیان، بنا شد که آن را گرمخانه نور می نامیدند.

اما امروزه با نام  حمام خان در بین مردم شهرت دارد. این حمام به دوره پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار تعلق دارد و چون مختص استفاده اعیان و بزرگان شهر در آن دوره بوده است به حمام خان شهرت یافته است.

بخش های مختلف در حمام خان

حمام های سنتی خان مانند دیگر حمام های قدیمی از بخش های مختلفی تشکیل شده است. حمام خان از سه بخش اصلی سربینه، میاندر و گرمخانه تشکیل شده است، حمام خان علاوه بر این سه بخش، استخر و شاه نشینی هم در کنار گرمخانه داشت.

خزینه، تون و گاورو هم از دیگر قسمت های این حمام هستند. این حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک بود. در ادامه به معرفی هر بخش از حمام وقسمتهایی از آن می پردازیم.

معرفی حمام بزرگ و بخش های مختلف آن

ورودی اصلی حمام بزرگ در راسته بازار قرار دارد. در ابتدای ورود از سردری به دالانی طویل می رسید، که این دالان شما را به ضلع شمالی سربینه می رساند.

در ضلع شمال شرقی ورودی دیگر حمام بزرگ قرار دارد که به دالان راه دارد، مساحت سربینه آن نسبت به جاهای دیگر حمام برجسته تر است و سکوهایی برای نشستن و رختکن و جاکفشی نیزدر آن قرار دارد.

مهمترین کاربرد این مکان این است که مردم برای پوشیدن لباس و آمادگی برای رفتن به گرم‌ خانه که محل شستشو و نظافت بدن است از آن استفاده می کردند.

یک نورگیر بزرگ هشت ضلعی با پنجره های چوبی، در وسط سقف سربینه تعبیه شده است که از آن بعنوان منبع روشنایی این بخش از حمام استفاده می شد.

در دو ضلع روبروی هم در قسمت سکوها، فضایی با عقب نشینی وجود دارد که طاق آن رسمی بندی است این بخش شاه نشین حمام محسوب می شود، فضایی بنام میاندر در میان سربینه و گرمخانه که راهرویی پیچ خم دار وجود دارد، که این فضا را جهت تنظیم دما و رطوبت و تبادل دما اایجاد کرده بودند.

فضایی مستطیل شکل که در میان آن بخشی مربعی شکلی که توسط چارستون آجری و یک طاق مدور ایجاد شده بود که این فضا را گرمخانه می نامیدند، که در ضلع جنوب غربی این فضا درگاه کوچکی قرار داشت که از آن به فضای خزینه می رسیدند.

معرفی حمام کوچک و بخش های مختلف آن

حمام کوچک در قسمت جنوب شرقی این مجموعه قرار دارد، که از بخش های سربینه، گرمخانه و خزینه تشکیل شده بود که زنان از این حمام استفاده می کردند.

راه ورودی حمام کوچک از طریق پلکان بام است که شما رابه سربینه می رساند، در این قسمت خانه ای برای گرمابه دار یا حمامی که اداره حمام و کارگران آن را بر عهده دارد، در نظر گرفته شده بود.

فضای سربینه این حمام، خیلی کوچک و مستطیلی شکل است، از این بخش به فضای یک گرمخانه وارد می شدند. گرم خانه مربعی شکل بسیار ساده این حمام نیز به خزینه راه دارد، به دلیل تغییرات در حمام کوچک، خزینه آن، به گرخانه حمام بزرگ متصل شده است.

معماری حمام خان یزد

حمام های سنتی معمولا معماری های یکسانی دارند، در فضای حمام ها به دلیل کارکردشان و میزان رطوبت موجود در آنها برای ساخت آنها از مصالح مرغوبی استفاده شده است، این مصالح در درجه اول می بایست در برابر رطوبت و مواد شیمیایی مقاوم باشند تا بنا دچار خرابی نشود.

همچنین قرارگیری بنا در عمق زمین، هم باعث کاهش تبادل حرارتی بین فضای داخلی و بیرون می شد و هم با تقویت دیوارهای جانبی، ساختمان را در برابر زلزله و رانش ایمن می کرد.

ارتفاع و عمق قرارگیری فضاهای مختلف حمام، به میزان دمای مورد نیاز کم و زیاد بودن آن بستگی داشت. بخش سربینه نسبت به سایر قسمت ها ارتفاع بیشتر و سقفی بلندتر داشت، نیاز کمتری به گرم کردن محیط بود و گرمخانه که در عمق بیشتری از زمین و با ارتفاعی کمتری بود تا این فضا سریعتر گرم شود.

دیوارهای داخلی سربینه هم با نقاشی‌ های زیبایی تزیین شده و در حال حاضر قسمت کمی از این نقاشی ها دیده می شود و بخش زیادی از آن از بین رفته است، نقاشی هایی متعلق به اواخر دوره قاجاربر روی دیوارهای شاه نشین دیده می شود.

نحوه تامین آب حمام خان

منبع موجود در حمام ها به دو شکل پُر می شد. یکی از آب قناتی که در نزدیکی حمام، در جوی و نهرها جاری بود و دیگری چاهی بود که عموما در خود حمام یا کنار آن حفر می کردند.

سیستم گرمایشی حمام خان

حمام های سنتی مجهز به گرمایش از کف بودند، دالان های زیرزمینی که به آن گربه رو گفته می شد، که در کف حمام، مجراهایی ایجاد می کردند و رطوبت، که حرارت و دود برخاسته از تون حمام را به دودکش ها منتقل می کردند.

قرار گرفتن این گربه روها در زیر کف حمام، باعث می شد حرارت به تمام فضای حمام به خصوص گرمخانه منتقل شود.

تغییر کاربری حمام خان یزد به رستوران و چایخانه

در سال ۱۳۷۳ حمام خان، به رستوران و چایخانه تغییر کاربری داد، یکی از بخش های مهم مجموعه تاریخی خان یزد، به یک رستوران سنتی تبدیل شده است.

همچنین می توانید در چایخانه خان، لذت چای خوردن همراه با شیرینی های سنتی یزد را تجربه کنید. این حمام سنتی با شماره ثبت ۲۴۰۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.

مسیر دسترسی به حمام خان یزد

حمام تاریخی خان در شهر زیبای یزد و در خیابان قیام واقع شده است.