تنبیه و تحقیر زنان در قرون وسطی: تحقیر زنان در اروپای قدیم به ویژه در قرون وسطی پدیده ای عمومی بود و حتی برای زنان پر حرف نیز تنبیه های حقارت باری در نظر گرفته شده بود. برای قرن ها، مردان اروپایی زنان پرحرف، غرغرو و شایعه ساز را با دهان بند فلزی خاصی به نام “افسار زن بد دهان” مجازات و تحقیر می کردند. در ادامه این مطلب بخش فرهنگ و هنر در مجموعه تاریخ و تمدن مجله خبری چشمک با ابزار تنبیه و تحقیر زنان در قرون وسطی همراه باشید.
قرون وسطی چه دوره ای است؟
قرون وسطی از قرن ۵ تا ۱۴ میلادی را در برمی‌گیرد. این دوران بعد از سقوط امپراطوری روم غربی آغاز شد و با شروع عصر رنسانس به پایان رسید. تاریخ تمدن غرب به طور کلی به ۳ بخش باستان، قرون وسطی (وسطا) و دوران مدرن یا همان عصر جدید تقسیم می‌شود. برای اشاره به قاره اروپا از زمان سقوط امپراطوری روم غربی در سال ۴۷۶ تا دوران رنسانس در قرن ۱۴ میلادی می‌توان از عبارت سده‌های میانی استفاده کرد.
بسیاری از محققان ترجیح می‌دهند از عبارت قرون وسطی برای توصیف این دوره استفاده کنند؛ زیرا معتقدند که سده‌های میانی ممکن است به اشتباه این منظور را به مخاطب برساند که دوره‌ای بی‌اهمیت بوده و میان دو دوره‌ی مهم‌تر تاریخی قرار داشته است. در واقع دانشمندان عصر رنسانس، این دوره را سده‌های میانی نامیدند تا خود را از بی‌تمدنی این دوره جدا کنند.
ابزار تنبیه و تحقیر زنان در قرون وسطی
فکر می‌کنید شوهران قرون وسطایی همسران پُرحرف خود را چگونه تنبیه می‌کردند؟ با گذاشتن پوزه‌بند روی دهانشان! این دستگاه شکنجه و تحقیر عمومی که با نام «افسار زنان غرغرو» شناخته میشد بیشتر در انگلستان و اسکاتلند و در قرن شانزده و هفده استفاده می‌شده است.
زن غرغرو به زنانی می‌گفتند که مدام غر می‌زدند و با خبرکشی، شایعه‌پراکنی، رفتار ناهنجار و … آرامش همسایگان را به هم می‌زدند. زنانی که با همسایه‌ها درگیر می‌شدند، با همسران خود دعوا می‌کردند و با کشیش‌ها بحث می‌کردند، باعث نگرانی شدید مردان شدند و مشخص نیست که اولین بار ایده افسار زدن به دهان این زنان به ذهن کدام یک از آن‌ها رسیده است.
افسار زن غرغرو یک دهان بند آهنی با یک چارچوب آهنی بود که دور سر قرار می‌گرفت. وقتی این دستگاه پوشیده میشد، شخص نه می‌توانست حرف بزند و نه چیزی بخورد. برخی افسار‌ها، میخ‌هایی داشتند که وقتی افسار بسته و قفل میشد، وارد دهان شده و مانع هرگونه حرکت فک می‌شدند، چون حرکت دادن فک باعث سوراخ شدن دهان و زبان میشد. این عمل واقعا وحشیانه بود.
این ابزار تنبیه که به نام های دیگری مانند “افسار جادوگر” و “افسار شایعات” شناخته می شد، از قفسی دارای یک دهان‌بند فلزی تشکیل می شد. یک تکه فلزی کوچک به نام “نیش افسار” نیز درون دهان قرار می گرفت و روی زبان فشار وارد می آورد تا از حرف زدن فرد جلوگیری کند. گاهی اوقات، این بخش دارای زبانه های تیز بود تا اگر زن تلاشی برای صحبت کردن بکند، زبان وی سوراخ شود. بالای این افسار آلمانی یک زنگوله دارد تا توجه بیشتری را جلب کند و باعث تحقیر و سرزنش بیشتر زنان شود.
دهان‌بند اولین بار در اسکاتلند و برای تنبیه جادوگران در اواخر قرن شانزدهم استفاده شد. بعد‌ها در انگلستان، عده‌ای شروع به استفاده از آن برای زنان دردسرساز و خطاکار کردند. بسیاری از شهر‌ها تنبیه خاص خود را برای زنان غرغرو و شوهران بی‌غیرت داشتند. یکی از روش‌های رایج این بود که قربانی روی یک چارپایه می‌نشست و به رودخانه یا استخر انداخته میشد.
افسار بستن فقط از نظر جسمی ناراحت کننده نبود، بلکه تحقیرآمیز هم بود. در اسکاتلند، زن افسار بسته را در خیابان‌ها می‌گرداندند، گاهی با شوهرش. این اقدامات برای این بود که به مردم یادآوری کند چطور رفتار کنند و عواقب رفتار ناشایست خود را بفهمند. این تنبیه یک قرن رواج داشت، اما در بخش‌هایی از اروپا مثل آلمان، تا اوایل دهه ۱۸۰۰ به عنوان مجازات در کارگاه‌ها استفاده میشد.
تحقیر زنان در اروپای قدیم به ویژه در قرون وسطی پدیده ای عمومی بود و حتی برای زنان پر حرف نیز تنبیه‌های حقارت‌باری در نظر گرفته شده بود.
برای قرن ها، مردان اروپایی زنان پرحرف، غرغرو و شایعه‌ساز را با دهان‌بند فلزی خاصی به نام “افسار زن بد دهان” مجازات و تحقیر می کردند. این ابزار تنبیه که به نام‌های دیگری مانند “افسار جادوگر” و “افسار شایعات” نیز شناخته میشد از قفسی دارای یک دهان‌بند فلزی درست شده‌بود. یک تکه فلزی کوچک به نام “نیش افسار” نیز درون دهان قرار می گرفت و روی زبان فشار می‌آورد تا از حرف زدن فرد جلوگیری کند. گاهی اوقات، این بخش دارای زبانه‌های تیز بود تا اگر زن تلاشی برای صحبت کردن بکند، زبان وی سوراخ شود.
استفاده از دهان‌بندی فلزی نیز ایده جدیدی نبود. ابزارهایی مشابه صدها سال بود که برای بردگان استفاده می شد و این روند تقریبا تا قرن نوزدهم ادامه داشت. خوشبختانه، محبوبیت “افسار زن بد دهان” از اواخر قرن شانزدهم رو به کاهش رفت اما در بخش هایی از اروپا مانند آلمان تا اوایل دهه ۱۸۰۰ مورد استفاده قرار می گرفت. هم اکنون این ابزار، در برخی موزه های اروپا در معرض دید عموم است.
