معرفی فیلم دست ناپیدا | فیلیموشات
- فوریه 5th, 2024
- کتاب آموزش زبان
دست ناپیدا جدیدترین ساخته سینمایی انسیه شاه‌حسینی است. کارگردان مطرح سینمای دفاع مقدس این بار هم روایتی از رشادت‌های زنان را دستمایه ساخت فیلمش قرار داده تا عنوان تنها کارگردان زن حاضر در جشنواره فجر ۴۲ را یدک بکشد.
اطلاعات کامل از چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
خلاصه داستان فیلم دست ناپیدا
در خلاصه داستان فیلم دست ناپیدا آمده است: در سالهای ابتدایی جنگ یک زن خبرنگار با عده ای زن ایثارگر آشنا شده و سرنوشتش دچار تغییر می شود…
نقد و بررسی فوری فیلم دست ناپیدا
نکته: این نقد و نوشته‌ها، نظر کوتاه ولی دست‌اول منتقدان و نویسندگان سینمایی است در بار اول تماشای فیلم؛ شاید بعدها همه چیز تغییر کند!
مهرزاد موسوی
انسیه شاه‌حسینی را دوست دارم. متاسفانه نمی‌توانم درباره فیلم‌واره‌اش آنطور که باید بنویسم!
فیلم دست‌های ناپیدا پر است از «نشدن»ها؛ قرار بوده فیلم تأثیرگذاری شود درباره فعالیت زنان در پشت صحنه جنگ، قرار بوده خیلی هم اشک‌انگیز شود، قرار بوده به بخش‌های ناپیدا و کم‌پیدای جنگ هم نقبی بزند، تازه قرار بوده در بطن همین اشک و اثر و تصاویر کم‌پیدا، حرفهای مهمی هم بزند ولی خب هیچکدام از این نیت‌های خوب، در عمل به «فیلم» بدل نشده است. اصلا به هیچ چیز شبیه نشده است. کیست که ایده نمایش بازسازی لباس‌های سوراخ سوراخ شهدا برای استفاده دوباره بدش بیاید یا شستن ملحفه‌های خونین بیمارستان تحت تاثیرش قرار ندهد، ولی این ایده‌ها باید در قالب فیلم به تصویر درآید و خانم کارگردان توانایی چنین کاری نداشته است. پس همه چیز در حد پلان‌هایی باقی مانده است.
حتی در برخی سکانس‌ها با تصاویری مواجه می‌شویم که برای کارگردانی که این همه سال در فضای فرهنگی و سینمایی نفس کشیده، بعید است. با مفاهیمی مواجه می‌شویم که سی و چند سال پس از جنگ، گفتنی نیست (فکر کنید که با دیالوگ‌هایی به تفاوت کشته شدن و شهید شدن اشاره میشود!) یا دیالوگ‌هایی می‌شنویم در این قاب، خنده‌دارترین میشود، یا در کنار آن سوژه اصلی، با ملغمه‌ای مواجهیم از مفقودالاثر، اسیر، خط مقدم، شعر، امید و…
بگذریم؛ نوشتم که انسیه شاه‌حسینی را دوست دارم و متاسفانه نمی‌توانم درباره فیلم‌واره‌اش، کلیشه‌ها و نشدن‌هایش آنطور که باید بنویسم!
اسم دیگر برای فیلم: باده‌فروش دید!
سطح فیلم: رد شدن در هییت انتخاب (ولی لابد در بخش تجلی اراده ملی جایزه هم میگیرد)
۳ نکته از فیلم:
- موسیقی فیلم که پرزحمت بوده ولی مثل بقیه فیلم، «نشده» است
- فروش؟ پخش تلویزیونی در هفته دفاع مقدس ۰۳
- مناسب برای کلیپ‌سازی
بازیگران و عوامل فیلم دست ناپیدا
کارگردان: انسیه شاه حسینی، تهیه‌کننده: سید سعید سیدزاده، بازیگران: معصومه بافنده، نسرین احمدخانی، اعظم سادات موسوی، زیبا عسکری- و…
چند نکته درباره فیلم دست ناپیدا
- انسیه شاه حسینی، تنها کارگردان زنی است که در این دوره از جشنواره فیلم فجر، فیلمش به جشنواره ۴۲ راه یافته است.
- این کارگردان در حالی به جشنواره می‌آید که سال گذشته نتوانست «به کودکان شلیک نکنید» را به پایان برساند. به گفته خودش این فیلم در نطفه خفه شد.
- انسیه شاه حسینی آخرین بار فیلم سینمایی «زیباتر از زندگی» را ساخت؛ فیلمی که از زمان تولیدش ۱۱ سال می گذرد و حالا با «دست ناپیدا» در جشنواره حضور دارد.
- این فیلم روایت‌گر زندگی زنی است که ۲۰۰ فانوسقه خونین بر دوش دارد و همه را در آب کارون شسته و به جبهه می‌فرستد.
فیلم دست ناپیدا از زبان کارگردان
دوست ندارم حضور و عدم حضور فیلمسازان خانم در جشنواره را جنسیتی کنم. فیلمساز چه زن و چه مرد زمانی دست به کار می شود که سوژه مورد علاقه و نیاز جامعه را پیدا کند و فیلم بسازد. به احتمال زیاد هم نبود فیلمسازان زن در جشنواره در این سال ها دلیل خاصی ندارد.
فعالیت یک فیلمساز چه زن و چه مرد به موضوعات فیلمنامه بر می گردد. خود من نزدیک یک دهه فعالیت نداشتم و سال گذشته می خواستم؛ فیلم سینمایی «به کودکان شلیک نکنید» را بسازم اما عنوان شد که موضوعیت حضور آمریکا در عراق تمام شده و فیلم عملا در نطفه خفه شد. من فیلمساز وقتی سراغ تولید فیلم می روم که موضوعی را دوست دارم بسازم. حالا این فیلمساز زن است یا مرد. مهم موضوعیت فیلمسازی است.
امیدوارم نماینده خوبی از سوی فیلمسازان زن باشم، فیلمسازانی که مانند دیگر کارگردانان ممکن است بنا به دلایلی نتوانسته باشند در جشنواره حضور داشته و یا فیلم مورد علاقه خود را بسازند. امیدوارم «دست ناپیدا» کار خوبی شده باشد و دیده شود.
حرفهای عوامل فیلم در نشست خبری جشنواره فیلم فجر
انسیه شاه حسینی | کارگردان: جای آقای عبدی نسب خالی است. ایشان صبح‌ها که سرکار می‌آمدند یک شعری را می‌خواندند. اکنون ایشان در این نشست نیستند و من به جایشان این شعر را می‌خوانم. من دلم می خواست صدایم، صدایت را بغل می کرد/ من دلم می خواست زخم مرحم بود/ من دلم می خواست نور مرحم بود. باید از مسئولان بپرسید که چرا کاری کردند که خانم شاه حسینی ۱۲ سال فیلم نساخته است. من در همه این مدت که کار نمی‌کردم چندین فیلمنامه نوشتم و اگر شرایطش باشد همین الان می‌توانیم برویم سر فیلمبرداری این فیلمنامه‌ها. انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بود. حضرت امام خمینی با تانک و توپ شروع نکردند و اولین چیزی که به مردم می‌گفتند این بود که ما می‌خواهیم کرامت انسانی را به شما برگردانیم. جنگ به ما تحمیل شد و آنچه که در انقلاب درباره آن شعار می‌دادیم، در جنگ متبلور شد. هر کسی که درباره جنگ و دفاع مقدس فیلم می‌سازد اگر نگاه فرهنگی و شاعرانه نداشته باشد، باخته است. به نظر من اگر کسی می‌خواهد درباره عملیات کربلای ۵ فیلم بسازد اول باید شعرهای سهراب سپهری را بخواند. من سال‌ها با خاطرات این زنان زندگی کردم و می‌خواستم از زوایای پنهان زندگی آنها حرف بزنم. حاج قاسم سلیمانی می‌گفتند که لعنت به کسی که جنگ را دیده و حس کرده و واقعیت را دیده و تریبونی به او برسد و در مورد آن حرف نزد. من هم می‌خواستم درباره زندگی این زنان در جنگ حرف بزنم. موضوع فیلم «دست ناپیدا» و کتاب «حوض خون» مشترک است ولی آدرس و زاویه دید و برداشت داستان بسیار متفاوت است. درباره روز عاشورا خیلی فیلم ساخته شده است اما وقتی کسی روی منبر می‌رود، تاثیرگذارتر است. در برخی مواقع کلام پیش می‌رود و تصویر عقب‌تر می‌ایستد. ما حتی استخوان‌هایی که دست این زنان را می‌برید، نشان ندادیم زیرا می‌خواستیم حرمت شهدا را نگه داریم. بعضی چیزها را نمی‌شد گفت و نشان داد مانند عشق و ایمان که نمی‌توان با هیچ المانی آن را نشان داد. پایه فیلم من مستند است و حضور یک سلبریتی این روایت را مخدوش می کند. به خاطر همین از بازیگران بومی که بسیار بااستعداد هستند و هنوز فرصت دیده شدن پیدا نکردند، استفاده کردم.
در یک کلام؛ فیلم میرو خسته‌کننده است. سخت‌فهم، کم‌جان و ناتوان برای درونی کردن قصه. کلیشه‌های قابل حدسی هم دارد، عشق قابل حدسی و تحول قابل حدسی. اما اگر این فیلم، تجربه اول کارگردانش بود، می‌شد همه این ضعف‌های روایی و ریتمی را کنار گذاشت و به موفقیت کارگردانش در ادامه مسیر فیلمسازی ایمان داشت.
حسین ریگی کارگردان فیلم میرو سومین اثرش را بعد از هوک و لیپار ساخته است و از هنرمندان بومی استان سیستان و بلوچستان است. سعید الهی برادر محمود گبرلو نیز به عنوان تهیه‌کننده این اثر حضور دارد و بنیاد شهید و امور ایثارگران و بنیاد سینمایی فارابی سرمایه‌گذاران فیلم هستند.
هر چقدر بهروز شعیبی با فیلم بدون قرار قبلی، امیدوارمان کرده بود که می‌توان به عنوان یک سینماگر نسل نوی سینمای اجتماعی ایران رویش حساب کرد، آثار اخیر وی از جمله آغوش باز ذهنیت نسبت به او را تغییر داد.
حسین نمازی ساخت فیلم را با یک درام تلخ اجتماعی درباره پیوند اعضا آغاز کرد. فیلم آپاندیس قدم اول نمازی در فیلمسازی به حساب می‌آید که البته در فیلم دوم یعنی شادروان مسیر اصلی و ژانر مورد علاقه‌اش را پیدا کرد و یک کمدی اجتماعی با کیفیت را راهی جشنواره چهلم کرد. او حالا بعد از دو سال با همان تم و فضای آشنای فیلم شادروان به سراغ موضوعی مشابه در فیلم شه سوار رفته است که نشان می‌دهد در این زمینه به تسلط خوبی دست پیدا کرده است.
آخرین ساخته سروش صحت اتفاقی عجیب و قابل مطالعه در سینمای ایران محسوب میشود.اگر بسیاری از فیلمسازان درجه دو با ساخت کمدی‌های دم دستی و آمیزه‌ای از شوخی‌های جنسی، پیام انتهایی آثارشان را همچون سرپوشی برای بکارگیری طنز پایین‌تنه‌ای می‌دانستند، سروش صحت بدون هیچ رودربایستی تعارف را کنار گذاشته و با انبوهی از ارجاعات و‌کنایه‌های جنسی، یک تنه بار کل سینمای ایران را به دوش کشیده و در این بین قید پیام و نصیحت انتهایی را هم زده است.
فیلم برای پیگیران خبرهای جنایی و حوادث، کپی تقریباً نعل به نعلی از ماجرای واقعی آرمان و غزاله بود. ماجرایی که تا مدت‌ها فضای رسانه‌ای را تحت تاثیر خودش قرار داده بود. فیلم با وجود چنین بن‌مایه‌ای در پیشبرد قصه و شخصیت‌ها دچار بحران است. هر چقدر کاظم دانشی پارسال در علفزار تا حد زیادی موفق عمل کرده بود اما این بار در قامت نویسنده، نتوانسته بود چیدمان درستی انجام دهد. شخصیت‌ها عقبه‌ای نداشتند و به طور مثال مشخص نبود پدر ارغوان با بازی سروش صحت چه کاره است. چه شغلی دارد که چنین درگیر کار شده و از تربیت دخترش غافل مانده یا نقش مادر سروش با بازی گلاره عباسی چون از آب و گل در نیامده بود، دیالوگ‌های نچسبی داشت.
فیلم اقتباسی است از یک ماجرای واقعی که سال‌ها بود بر سر زبان‌ها افتاده و سوژه مطرح فضاهای مجازی شده بود. هر چقدر داستان جلوتر می‌رود اشاره‌هایش به فضای مجازی و تکیه بر آن بیشتر میشود ولی جالب اینجاست که ما در فیلم حتی یک نما از صفحه گوشی، لپ‌تاپ، تیتر یک مجله یا روزنامه و… نمی‌بینیم. اگر اینقدر این فضا برای ما مهم است چرا آن را نمی‌بینیم؟
مرتضی حسین علیزاده کارگردان فیلم بیبدن درباره حاشیه‌هایی که درباره فیلمش راه افتاد با رسانه‌ها صحبت کرد که اینجا خلاصه‌اش را می‌خوانید:
